نگاهی گذرا به کارنامه هشت ساله دولت اصلاحات و فعالیت های این جریان پس از ظهور و بروز و نیز تامل در اندیشه طراحان و صاحب فکران این جریان نشان می دهد حرکت‌هایی که به نام اصلاحات در عرصه سیاسی و اجتماعی انجام می شود مبتنی بر یک سری پیش فرض های طراحی شده است که بسان بازی شطرنج با تامل قبلی انجام می شود و در این مسیر رسیدن به هدف، اصلی اساسی به شمار می آید که توجیه کننده حرکات مهره های آن است.

انتخابات دهم ریاست جمهوری به روشنی نشان داد که متولیان و به ظاهر اندیشمندان اصلاحات برای رسیدن به آنچه در ذهن می پرورانند هیچ باکی از جلب حمایت بیگانگان ندارند، شاهد بر آن هم سکوت آنان در برابر حمایت، دخالت و خط دهی های بیگانگان به ویژه آمریکا و انگلیس در جریان فعالیت های حزبی اصلاح طلبان است.

جریاناتی که در چند هفته گذشته در عرصه سیاسی و اجتماعی در ایران روی داد سئوالات زیادی را در اذهان ایجاد می کند که پاسخ به هر یک نیازمند تحلیل همه جانبه از همه اطراف قضیه است.

1. پاره کردن و آتش زدن تصویر حضرت امام خمینی (ره):
شاید گفتن این نکته گزاف نباشد که هر تازه سیاستمدار آماتور در جامعه ایران به وضوح می داند که فعالیت ها و بازی های سیاسی در این کشور محدود به حدود قرمزی از جمله مسایل اخلاقی، اعتقادی، دینی و ... است. از این رو پس از این واقعه آنچه به سرعت بر سر زبان ها افتاد حکایت از نسبت دادن سیاستی عمر وعاصی به نیروهای انقلاب داشت. چیزی که کارنامه و عملکرد اصلاح طلبان بسیار سزاوارتر به آن است و جمله اصلاحات خون می خواهد برگفته از این تفکر است.
اما واقعیت به دور از هوچی گری های گروه ها و افراد سیاسی این است که تصویر حضرت امام (ره) در جریان اغتشاش منتسب به طرفداران نامزد اصلاح طلب پاره و به آتش کشیده شد.

2. حرمت شکنی روز عاشورا:
بازی با احساسات و عواطف دینی و مذهبی مردم در طول تاریخ همواره با واکنش سریع و تند اقشار مختلف سیاسی مواجه شده است. در این باره بنیانگذار جمهوری اسلامی خطاب به استکبار جهانی می فرماید: اگر شما در برابر دین ما بایستید ما با تمام وجود در مقابل دنیای شما می ایستیم، ملت ایران چه پیش از انقلاب و چه پس از آن به خوبی این کلام امام راحل را در عمل به جهانیان نشان داده اند. نمونه بارز و به روز آن راهپیمایی بزرگ عاشوراییان در تاریخ نهم دیماه در سراسر کشور بود که البته پیش بینی چنین واکنشی برای کسی که حتما چند سال در ایران زندگی کرده است کار سختی نبود. فرق این مرحله به مرحله قبلی در واکنش خارجی آن بود، پس از پاره شدن تصویر حضرت امام (ره) هر چند رسانه ای خود فروخته تحلیل های گوناگونی ارائه دادند و برخی از آنها نیز توانستند خوشحالی خود را از این جریان پنهان نگه دارند اما هیچ یک از سران کشورهای غربی که قبلا در وقایع ایران به سادگی اظهار نظر می کردند در این جریان به صراحت واکنشی نشان ندادند اما در جریان حرمت شکنی عاشورا شخص اوباما، نخست وزیر انگلیس و وزیر امور خارجه فرانسه اظهار نظر کرد و گویا با توجه به شناختی که از ویژگی های شیعیان و ارادت ایشان به ساحت حضرت امام حسین(ع) و واقعه عاشورا داشتند نتوانستند به راحتی از کنار آن با سکوت بگذرند و شاید اصلا این حرکت بخاطر جلب نظر دوباره سران استکبار بود.
به هر حال با توجه به اینکه این دو جریان یک حالت پله کانی از اهانت به مقدسات و بازی با احساسات مردم را داشت شاید بتوان به رابطه ای مستقیم بین سران این حرکت با دول غرب اشاره کرد.
با وجود این نمی توان گفت این جریانات بدون برنامه ریزی و دعوت قبلی و تنها به صورت خودجوش از سوی عده ای خداجو صورت گرفته است چرا که بیان این سخن بیشتر به طنزی ابلهانه می ماند. دقت در آثار منتشر شده در مرکز تحقیقات استراتژیک ریاست جمهوری در دوران اصلاحات و تمرکز لیدرهای فکری اصلاح طلبان در آن دوره به خوبی نشان می دهد بیشترین مباحث مورد بررسی در آن دوران مطالعه جامعه شناختی ایران در عرصه های گوناگون روش های جنگ روانی، بررسی نقاط مشترک و وحدت آفرین در جامعه ایرانی و عوامل و نقاط اختلاف زا در این جامعه و دیگر مباحث بوده است. بنابراین نمی توان پذیرفت سردمداران اصلاحات نتوانستند واکنش نقشه های خود را پیش بینی کنند از این رو در تحلیل این وقایع می توان دو احتمال خودزنی اصلاحات و گام بعدی آن جریان را مطرح کرد. لکن خودزنی های گروه های سیاسی در طول تاریخ نشان داده که این حرکت باید همراه با آینده نگری و با روشی اغواگرانه باشد تا پس از خودزنی، حمایت های مردمی را به دلیل مظلومیت نمایی و ... به دست آورد و پس از مدتی سکوت یا فعالیت آرام بتواند با تجدید نیرو، باز به سطح عرصه سیاسی کشور باز گردد اما آنچه در این مدت در ایران گذشت را نمی توان خودزنی یک حزب دانست چرا که برای این بازی آنگونه نابخردانه عمل شد که انزجار عمومی را در پی داشت. از این رو باید نظریه دیگر یعنی «گام بعدی اصلاحات» را بررسی کرد. گامی که با آگاهی از شرایط و اوضاع و احوال جامعه ایرانی و خروش مردم در روزهای گذشته بر داشته خواهد شد.
اگر دبیر مجمع تشخیص مصحلت نظام را با توجه به نوع عملکرد و رویکردهای مختلف و متضادش در طول انتخابات و پس از آن، بازی خورده جریان اصلاحات بدانیم نامه به رهبر انقلاب و سپس انتشار بیانیه هفدهم موسوی را می توان مقدمات گام بعدی اصلاحات دانست که همه در راستای نظریه جام زهر است و البته نطفه آن را برخی نمایندگان دور ششم مجلس منعقد کردند و اکنون با روشی پیچیده و با درگیر کردن گروهی از داخل به همراه فشارهای بین المللی در حال پیگیری است./ پایان